Ortodontik Tedavide Retansiyon Aşaması: Kalıcı Bir Gülümseme İçin Ne Yapmalı?

Ortodontik tedavinin en az başlangıcı kadar önemli olan bir aşaması da retansiyon, yani pekiştirme dönemidir. Dişleriniz düzgün bir konuma geldiğinde, bu yeni konumlarını korumak için retansiyon aygıtları kullanmak zorunludur. Peki, retansiyon nedir, neden bu kadar önemlidir ve kalıcı bir gülümseme için neler yapmalısınız?

Retansiyon Neden Bu Kadar Önemli?

Ortodontik tedavi boyunca dişler, çene kemiği içindeki yerlerinden hareket ettirilerek yeni pozisyonlarına getirilir. Ancak dişlerin bu yeni konumlarına tamamen adapte olması ve kemik yapısının etraflarında yeniden şekillenmesi zaman alır. Tedavi bittikten sonra retansiyon aygıtları kullanılmadığında, dişler doğal olarak eski pozisyonlarına geri dönme eğilimi gösterir. Bu duruma nüks (relaps) denir ve ortodontik tedavinin tüm çabasını boşa çıkarabilir. Nüks, genellikle hafif bir kayma şeklinde başlasa da, zamanla dişlerin önemli ölçüde çapraşıklaşmasına ve tedavi öncesi duruma geri dönmesine neden olabilir. Retansiyon aygıtları, dişleri yeni yerlerinde tutarak kemik ve bağ dokularının stabilize olmasına olanak tanır, böylece elde edilen düzgün sıralama kalıcı hale gelir.

Retansiyon Aygıtı Çeşitleri: Size Uygun Olan Hangisi?

Ortodontik tedavide kullanılan iki ana retansiyon aygıtı türü vardır: sabit (kalıcı) retansiyon aygıtları ve hareketli (çıkarılabilir) retansiyon aygıtları. Ortodontistiniz, sizin vakanıza ve dişlerinizin durumuna göre en uygun olanını önerecektir.

• Sabit Retansiyon Aygıtları (Lingual Bonded Retainerlar): Bu aygıtlar, genellikle alt ve bazen üst ön dişlerin arkasına, yani dil tarafına yapıştırılan ince bir telden oluşur. Dışarıdan tamamen görünmezdirler ve dişlerinizde sabit bir şekilde durdukları için sürekli takılı kalır. Bu sayede hasta uyumu gerektirmezler ve dişlerin geri kaymasını sürekli olarak önlerler. En büyük avantajları, hasta sorumluluğu gerektirmemeleri ve 7/24 koruma sağlamalarıdır. Dezavantajları ise, tellerin arasına yiyecek sıkışabileceği için temizliğinin biraz daha zor olması ve düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımı gerektirmesidir. Nadiren de olsa telde kırılma veya yapıştırıcının çıkması gibi durumlar yaşanabilir, bu durumda hemen ortodontiste başvurulmalıdır.
• Hareketli Retansiyon Aygıtları: Bu aygıtlar, hastanın kendisi tarafından takılıp çıkarılabilen apareylerdir. En yaygın olanları Hawley apareyleri ve şeffaf plak retansiyon apareyleri (Essix retainerlar)'dır.
  • Hawley Apareyleri: Akrilik bir damak kısmına ve dişlerin ön yüzeyinden geçen metal bir tele sahip geleneksel apareylerdir. Dayanıklıdırlar ve ayarlanabilir olmaları sayesinde hafif düzeltmeler de yapabilirler.
  • Şeffaf Plak Retansiyon Apareyleri (Essix Retainerlar): Şeffaf plaklara benzer şekilde, dişlerin üzerine oturan şeffaf bir plastikten yapılmıştır. Neredeyse görünmez oldukları için estetik açıdan çok tercih edilirler.

Hareketli apareylerin en büyük avantajı, ağız hijyeni için çıkarılabilir olmalarıdır. Ancak, en büyük dezavantajı ise hasta uyumuna bağımlı olmalarıdır. Belirtilen süre boyunca düzenli olarak takılmaları gerekir, aksi takdirde dişler geri kayabilir. Başlangıçta tam gün, daha sonra sadece gece takılması gerekebilir.

Retansiyon Sürecinde Başarı İçin İpuçları

Retansiyon sürecinde başarılı olmak ve düzgün gülüşünüzü ömür boyu korumak için bazı önemli noktalara dikkat etmeniz gerekir:

• Ortodontistinizin Talimatlarına Uyun: Retansiyon aygıtınızı ne kadar süreyle ve nasıl kullanmanız gerektiği konusunda ortodontistinizin verdiği talimatlara titizlikle uyun. Bu, tedavinin başarısı için en kritik adımdır.
• Düzenli Kontroller: Retansiyon döneminde de düzenli olarak ortodontist kontrolüne gitmek önemlidir. Bu kontrollerde apareyinizin durumu kontrol edilir, gerekli ayarlamalar yapılır ve dişlerinizin kayma eğilimi olup olmadığı değerlendirilir.
• Ağız Hijyeni: Hem sabit hem de hareketli retansiyon aygıtlarının düzenli olarak temizlenmesi gerekir. Sabit teller için özel diş fırçaları ve diş ipi kullanmalı, hareketli apareyleri ise her çıkardığınızda temizlemelisiniz. Kötü hijyen, diş çürüklerine veya diş eti problemlerine yol açabilir.
• Aparey Bakımı: Hareketli apareylerinizi kutusunda saklayın ve yüksek ısıdan uzak tutun. Kaybolmaları veya hasar görmeleri durumunda hemen ortodontistinize başvurun.
• Sabırlı Olun: Retansiyon süreci, tedavinin kendisi kadar önemli ve sabır gerektiren bir dönemdir. Elde ettiğiniz güzel gülümsemeyi korumak için bu aşamayı ihmal etmeyin.

Unutmayın, retansiyon dönemi, ortodontik tedavinizin son ve en önemli adımıdır. Bu adımı başarıyla tamamlamak, hayal ettiğiniz o mükemmel gülümsemeye ömür boyu sahip olmanızı sağlayacaktır.

‍